Θαλάσσια Αιολικά Πάρκα

Μεγάλος θόρυβος έχει πρόσφατα ξεκινήσει από την προσπάθεια του Ελληνικού κράτους να αναπτύξει και εγκαταστήσει θαλάσσια αιολικά πάρκα, παρά τη μέχρι τώρα σημαντική διείσδυση των φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων ξηράς.

Πράγματι, με αφορμή την εκπεφρασμένη θέληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για σύντομη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, που προβλέπει αύξηση της αιολικής ισχύος στην Ευρώπη τα 60 GW μέχρι το 2030 και 200 GW μέχρι το 2050, γίνεται αντιληπτό ότι και η χώρα μας πρέπει και οφείλει να μην παραμείνει αδρανής στις διεθνείς εξελίξεις. Οι κυριότερες χώρες στην Ευρώπη, όπου έχουν αναπτυχθεί θαλάσσια αιολικά πάρκα είναι 40 στο Ηνωμένο Βασίλειο, συνολικής ισχύος 9.945 MW, 28 στη Γερμανία, συνολικής ισχύος 7.445 MW, 14 πάρκα στη Δανία, συνολικής ισχύος 1.703 MW, 8 στο Βέλγιο, συνολικής ισχύος 1.556 MW και 6 στην Ολλανδία, με ενεργειακούς «παίκτες» στην ανάπτυξη της πλωτής τεχνολογίας τη Νορβηγική εταιρεία Equinor, τη Δανέζικη Copenhagen Offshore Partners, την Ισπανική Iberdrola, την Ocean Wind (προϊόν κοινοπραξίας της Πορτογαλικής EDPR και της Γαλλικής Engie). Το πλουσιότατο αιολικό δυναμικό στη χώρα μας, μαζί με το τεράστιο ενδιαφέρον των Ελληνικών θαλασσών για παρόμοιες επενδύσεις, αποτελούν το μαγνήτη για τα μεγαθήρια αυτά να προσελκυσθούν και να επενδύσουν σημαντικά κεφάλαια στην Ελλάδα. Μάλιστα, πρόσφατη μελέτη της Επιτροπής υπολογίζει στη χώρα μας το διαθέσιμο θαλάσσιο αιολικό δυναμικό να αγγίζει τα 160 GW, που σήμερα φαντάζει τεράστιο έως ανέφικτο. Σημαντικό κίνητρο για την ανάπτυξη των θαλάσσιων αιολικών πάρκων αποτελεί ασφαλώς η προσπάθεια αντιμετώπισης των μεγάλων κοινωνικών αντιδράσεων και εμποδίων (τοπικοί δήμοι, κοινότητες, περιβαλλοντικές ενώσεις και συναφείς οργανώσεις) στην ανάπτυξη των μεγάλων κοινών αιολικών πάρκων στην Ηπειρωτική Ελλάδα, που πολλές φορές καταλήγουν στις αίθουσες του Συμβουλίου της Επικρατείας. Έτσι, κυριαρχεί πλέον η άποψη ότι με τα θαλάσσια αιολικά πάρκα θα μετριαστεί η αντίδραση απέναντι στα νέα επενδυτικά σχέδια, δεδομένου ότι θα υπάρχουν ασφαλείς αποστάσεις από την ακτή και πιο ευέλικτα περιβαλλοντικά, αρχαιολογικά, τουριστικά και εθνικά – στρατιωτικά κριτήρια.

Κατασκευαστικά τα θαλάσσια αιολικά πάρκα μπορούν να εγκατασταθούν είτε με τη μορφή σταθερής έδρασης στον πυθμένα της θάλασσας σε μικρά βάθη, είτε με τη μορφή πλωτών κατασκευών, όπου τοποθετούνται ανεμογεννήτριες. Στην Ευρώπη σήμερα έχουν εγκατασταθεί μόνο 2 μικρά ΘΑΠ με πλωτές ανεμογεννήτριες, 1 στη Σκωτία με 5 ανεμογεννήτριες, ισχύος 30 MW (έργο Hywind) και 1 στην Πορτογαλία με 3 ανεμογεννήτριες, ισχύος 25 MW, ενώ υπάρχουν και αρκετά άλλα παρόμοια έργα υπό ανάπτυξη στην Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Νορβηγία και Ισπανία. Μάλιστα, επισημαίνεται, ότι η δεύτερη τεχνολογική πρόταση μπορεί να προσελκύσει ωφέλιμη εγκατάσταση σοβαρών και σημαντικών αιολικών πάρκων σε μεγάλα βάθη, όπως συναντάμε στις Ελληνικές θάλασσες. Τέτοια πιλοτικά έργα δεν έχουν γίνει μέχρι σήμερα στη χώρα μας. Όμως, στο παρελθόν, έπειτα από σχετικές μελέτες φορέων, είχαν επιλεγεί συγκεκριμένες περιοχές, όπως στην Αλεξανδρούπολη, στη Λήμνο, στον Αη-Στράτη, στην Κω, στην Κάσο, στην Εύβοια και στην Αττική, όπου είχαν υποβληθεί και σχετικές αιτήσεις από γνωστούς Ελληνικούς ενεργειακούς ομίλους για τη λήψη των σχετικών αδειών, χωρίς όμως να έχουν φτάσει στο στάδιο της ολοκλήρωσης της αδειοδοτικής διαδικασίας και φυσικά της εγκατάστασης και της κατασκευής.

Νίκος Γ. Γερασίμου

Δικηγόρος LL.M., Soton