«Ναυμαχία» έχει ξεσπάσει μεταξύ της tramp ναυτιλίας και των liners για την υπόθεση σχετικά με τις ευθύνες των ναυλωτών που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, όσον αφορά την ένταξη της βιομηχανίας στο σύστημα εμπορίας ρύπων. Η εισήγηση του ευρωβουλευτή Peter Liese, ο οποίος πρότεινε, αναφορικά με την πρόταση της Κομισιόν να ενταχθεί η ναυτιλία στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Ρύπων (ETS EU), να υπάρχει δεσμευτική ρήτρα ώστε οι ναυλωτές των πλοίων να πληρώνουν το κόστος, βρίσκει απόλυτα σύμφωνη την tramp ναυτιλία, όπως είναι δηλαδή η ελληνική, αλλά αντίθετες τις μεγάλες εταιρείες liners, οι οποίες έχουν στόλους από ιδιόκτητα και ναυλωμένα πλοία.
Η θέση μάλιστα που εξέφρασε το World Shipping Council, που εκπροσωπεί τους Liners, είναι αρνητική και μάλιστα κάνει λόγο και για θέματα «διαφθοράς» που μπορεί να φέρει στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας ρύπων η εφαρμογή αυτής της πρότασης.
Ανακοίνωση ΕΕΕ
Το «γάντι» στη δήλωση αυτή «σήκωσε» η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, η οποία σε ανακοίνωσή της, αφού χαιρετίζει την πρόταση του ευρωβουλευτή, στρέφει τα βέλη της προς το World Shipping Council.
«Είναι ατυχές το γεγονός ότι ένας οργανισμός που αντιπροσωπεύει αποκλειστικά μεγάλες μεταφορικές εταιρείες στον τομέα των τακτικών γραμμών εμπορευματοκιβωτίων αντιτάχθηκε στις εν λόγω προτάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η ΕΕΕ επίσης δεν κατανοεί τη σχετική επιχειρηματολογία, δεδομένου ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες τακτικών γραμμών είναι μόνο εν μέρει commercial operators ναυλωμένων πλοίων και όχι εταιρείες ναυλωτών (chartering companies), όπως συμβαίνει ως κανόνας στον bulk/tramp ναυτιλιακό τομέα.
Επιπλέον, αυτές οι ναυτιλιακές εταιρείες τακτικών γραμμών μπορούν εύκολα να μετακυλήσουν το κόστος της απαλλαγής από τον άνθρακα, συμπεριλαμβανομένου του κόστους των δικαιωμάτων ETS, στους πελάτες τους», σημειώνει και προσθέτει χαρακτηριστικά: «Η ΕΕΕ εκπροσωπεί κατά κύριο λόγο πλοιοκτήτες που δραστηριοποιούνται στην bulk/tramp ναυτιλία, που αποτελεί τον μεγαλύτερο και πιο αποδοτικό τομέα του ναυτιλιακού κλάδου, μεταφέροντας το 85% περίπου του συνόλου των τονομιλίων φορτίων παγκοσμίως. Στην bulk/tramp ναυτιλία οι ναυλωτές είναι κατά κανόνα οι commercial operators, όπου χιλιάδες ναυτιλιακές κυρίως μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) ανταγωνίζονται υπό συνθήκες σχεδόν απόλυτου ανταγωνισμού και όπου οι ναυτιλιακές εταιρείες δεν καθορίζουν τις τιμές μεταφοράς (price takers). Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό οι ναυλωτές, ως commercial operators των πλοίων, να αναλαμβάνουν την ευθύνη σύμφωνα με την αρχή ο ρυπαίνων πληρώνει».
«Πρόκειται για μία δίκαιη προσέγγιση που μπορούν να υιοθετήσουν οι συννομοθέτες της Ε.Ε. προκειμένου να διευκολυνθεί η απανθρακοποίηση του ναυτιλιακού κλάδου και να ελαχιστοποιηθεί ο διοικητικός φόρτος και το κόστος», αναφέρει η Ένωση.
Υπέρ της εισήγησης
Εκτός της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, υπέρ της εισήγησης έχει ταχθεί η Ένωση Ευρωπαίων Εφοπλιστών ECSA, καθώς και η Intertanko που εκπροσωπεί τις ανεξάρτητες ναυτιλιακές εταιρείες διαχείρισης δεξαμενόπλοιων.
«Η εισαγωγή μιας δεσμευτικής ρήτρας στις συμβατικές συμφωνίες μεταξύ πλοιοκτητών και εμπορικών φορέων αποτελεί τον πυρήνα της θέσης της ECSA για την ένταξη της ναυτιλίας στο EU ETS», δήλωσε ο Φίλιππος Φίλης, πρόεδρος της ECSA. «Θα διασφαλίσει την ορθή εφαρμογή της αρχής »ο ρυπαίνων πληρώνει» και θα δώσει κίνητρα για την υιοθέτηση περαιτέρω μέτρων απόδοσης και καθαρότερων καυσίμων», πρόσθεσε.
«Το ταμείο που προορίζεται για τον κλάδο είναι απαραίτητο για τη χρηματοδότηση έργων Ε&Α και για τη γεφύρωση του χάσματος τιμών μεταξύ καθαρότερων και συμβατικών καυσίμων. Μολονότι το σχέδιο έκθεσης πρέπει να βελτιωθεί σε ορισμένα σημεία και σηματοδοτεί την αρχή μιας μακράς νομοθετικής διαδικασίας, αποτελεί ουσιαστικό βήμα προς τα εμπρός. Η ECSA προσβλέπει στην περαιτέρω συνεργασία με τους ευρωβουλευτές και τα κράτη-μέλη στο Συμβούλιο», δήλωσε ο Σωτήρης Ράπτης, αναπληρωτής γενικός γραμματέας της ECSA.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Intertanko, Paolo d’Amico, δηλώνει: «Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις στο EU ETS είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και υποστηρίζουν την αρχή ότι η εμπορική οντότητα που είναι υπεύθυνη για τις θαλάσσιες μεταφορές θα πρέπει επίσης να είναι υπεύθυνη για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την ΕΕ ETS. Είναι καλό που η πρόθεση της Επιτροπής προωθείται τώρα περαιτέρω, ενσωματώνοντας την αρχή στη ρύθμιση και καθιστώντας τις ευθύνες των ναυλωτών σαφέστερες».
Τι προβλέπει η εισήγηση
Η έκθεση προτείνει τη συμπερίληψη μιας δεσμευτικής ρήτρας στις συμβατικές συμφωνίες μεταξύ των πλοιοκτητών και των φορέων που ελέγχουν την εμπορική λειτουργία των πλοίων τους (commercial operators) και ενός ειδικού Ταμείου (Ocean Fund), όπου τουλάχιστον το 75% των εσόδων από τα δικαιώματα ETS της ναυτιλίας θα επενδυθεί για την απαλλαγή του κλάδου από τον άνθρακα. Τούτο, διότι επί του παρόντος η παραγωγή και η διαθεσιμότητα εναλλακτικών καυσίμων και οι σχετικές τεχνολογίες πρόωσης δεν βρίσκονται σε ώριμα στάδια ανάπτυξης, ειδικά για τον τομέα της ποντοπόρου bulk/tramp ναυτιλίας, ενώ η τελική διάθεση αυτών των καυσίμων και τεχνολογιών στην αγορά θα είναι δαπανηρή και θα αποτελεί εγχείρημα άλλων εμπλεκόμενων φορέων.